Phân biệt ung thư gan và xơ gan

Rất nhiều người thắc mắc rằng xơ gan là gì, xơ gan có phải là ung thư gan không và nguyên nhân gây bệnh là gì? Có lây truyền hay không?… Bài viết giúp chúng ta giải đáp tất cả thắc mắc trên.

Ung thư gan là gì?

Là sự tăng trưởng và phát triển không kiểm soát của các tế bào ung thư tại gan
Thống kê tại Việt Nam năm 2018 đến nay, ung thư gan chiếm vị trí thứ nhất trong các bệnh ung thư, vị trí mà trước đó là của ung thư phổi

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính hàng đầu của ung thư gan là nhiễm virus viêm gan B và C mạn tính xơ gan
Tỉ lệ nhiễm virus B, C của nước ta rất cao chiếm khoảng 20% dân số
70% bệnh nhân ung thư gan có tiền sử mắc bệnh viêm gan B
5% người nhiễm virus B mạn tính sẽ phát triển thành ung thư gan
7% virus viêm gan C là thủ phạm ung thư gan ở Việt Nam
Uống rượu kéo dài dẫn đến xơ gan, ung thư gan có thể là tiến triển trên nền xơ gan
Chất Aflatoxin của nấm Aspegilus có mặt trong các loại thực phẩm như là lạc, đỗ bị mốc

Bệnh ung thư gan có lây truyền không?

Do nhiễm các loại virus viêm gan B, C là nguyên nhân chính gây ung thư gan do đó cần chú ý các đường lây truyền tiếp xúc trực tiếp với máu và quan hệ tình dục có thể dẫn đến lây truyền virus viêm gan, còn bản thân bệnh ung thư gan thì không lây truyền

Đối tượng nguy cơ bị ung thư gan

Những người bị xơ gan, người nghiện ruợu nhiều năm, người nhiễm virus viêm gan B, C là những đối tượng nguy cơ ung thư gan cao do đó cần được khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm ung thư gan để điều trị kịp thời xơ gan

5 dấu hiệu cảnh báo ung thư gan

Vàng da vàng mắt, đi kèm theo đó có thể là vàng chân, tay, đi cầu phân bạc màu, nước tiểu sẫm màu. Vàng da vàng mắt chỉ là 1 triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau trong đó có ung thư gan
Cảm giác đau tức vùng gan (vùng dưới bờ sườn bên phải còn gọi là hạ sườn phải) có thể sờ thấy khối u vùng hạ sườn P
Các dấu hiệu về tiêu hóa như chán ăn, ăn không tiêu, yếu bụng…
Sụt cân bất thường, mệt mỏi
Ngứa ngoài da, ngứa xuất hiện ở tay và chân, ngứa nhiều vào lúc nửa đêm về sáng do chức năng gan suy giảm gây tích tụ độc tố trong cơ thể và bài tiết qua da gây ngứa xơ gan

Chẩn đoán ung thư gan thế nào?

Các bác sĩ có thể chẩn đoán dựa vào: xơ gan
Khám lâm sàng: bác sĩ sẽ phát hiện những thay đổi bất thường về hình dạng hay kích thước của gan bằng cách khám bụng hoặc phát hiện các dấu hiệu vàng mắt vàng da của bệnh nhân hoặc khám phát hiện có dịch ổ bụng của bệnh nhân còn được gọi là báng bụng
Xét nghiệm máu thường được làm nhất để chẩn đoán ung thư gan là Alphafetoprotein (AFP), nồng độ AFP cao có thể là dấu hiệu cảnh báo của ung thư gan, nhưng AFP cao cũng có thể gặp trong một số bệnh khác hoặc phụ nữ mang thai, ngược lại có một số bệnh nhân ung thư gan nhưng AFP lại bình thường. Hiện nay việc kết hợp dấu ấn AFP và 2 dấu ấn khác là AFP-L3 và PIVKA-II (DCP) mang lại giá trị đặc biệt trong phát hiện sớm ung thư gan
Chụp CT scan hoặc MRI bụng có thể cho những hình ảnh khối u của gan giúp cho chẩn đoán sớm ung thư gan
Siêu âm là sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh của gan và các cơ quan khác của bệnh nhân. Các phản âm tạo bởi 1 khối u cho hình ảnh khác với các mô lành xung quanh
Sinh thiết là 1 kỹ thuật bác sĩ sẽ lấy 1 mẫu mô nhỏ từ gan của bệnh nhân để kiểm tra dưới kính hiển vi nhằm phát hiện tế bào ung thư
Như vậy để chẩn đoán 1 bệnh nhân ung thư gan thì cần 1 trong các tiêu chuẩn sau:
Có bằng chứng giải phẫu bệnh là ung thư gan nguyên phát
Có hình ảnh điển hình trên CT Scan có cản quang hay MRI có cản từ + AFP tăng cao >400ng/ml
Có hình ảnh điền hình trên CT Scan có cản quang hay MRI có cản từ + AFP tăng cao <400ng/ml + có nhiễm virus viêm gan B, C

Ung thư gan có chữa được không?

Ung thư gan là 1 trong các bệnh ung thư có nhiều phương pháp điều trị và có thể chữa khỏi
Trong giai đoạn đầu, phẫu thuật cắt bỏ một phần gan khi chưa có xâm lấn, di căn
Ghép gan có thể mang lại cơ hội sống cho bệnh nhân ung thư gan, đặc biệt là trên những bệnh nhân có ung thư chưa lan rộng
Cắt đốt bằng sóng cao tần (RFA) là sử dụng 1 đầu dò đặc biệt để phá hủy mô ung thư băng nhiệt
Phẫu thuật lạnh: là dung khí cực lạnh để tiêu diệt tế bào ung thư. Bác sĩ sẽ sử dụng 1 đầu dò kim loại áp đưa khí lạnh lên các tế bào ung thư
Thuyên tắc chọn lọc hay thuyên tắc bằng hóa chất (TACE) là thủ thuật chặn dòng máu cung cấp cho khối u gan. Cả 2 thủ thuật đều được thực hiện trên các mạch máu gần khối u

Lần đầu tiên Miền Nam có cơ sở lắp đặt hệ thống chụp mạch tiên tiến nhất mang tên Azurion thế hệ 7, tại Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh, với đội ngũ bác sĩ tận tâm và nhiệt huyết, trang thiết bị đầy đủ bao gồm máy siêu âm, hệ thống chụp mạch DSA hiện đại, các khối u ác tính trong gan sẽ được tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau.

Từ đó, các bác sĩ có thể can thiệp chuẩn xác, loại bỏ mạch máu nuôi dưỡng khối u, bảo vệ được mạch máu nuôi dưỡng mô gan lành. Điều này giúp người bệnh được phục hồi tốt hơn sau can thiệp và hiệu quả điều trị đạt tối ưu.

Xạ trị là phương pháp sử dụng tia phóng xạ (tia X năng lượng cao để phá hủy các tế bào ung thư)
Liệu pháp thuốc nhắm trúng đích: Các thuốc nhắm đích được sử dụng để nhắm chuyên biệt vào các tế bào ung thư. Các thuốc này đã được chứng minh có hiệu quả trong điều trị ung thư tế bào gan tiến triển xơ gan

Phòng ngừa ung thư gan

Tiêm phòng vacxin viêm gan B
Kiểm tra định kỳ nếu đã nhiễm virus viêm gan B, C mạn tính và điều trị nếu có chỉ định xơ gan
Hạn chế uống rượu
Không ăn các loại thực phẩm như lạc, đỗ tương đã bị mốc

Tầm soát ung thư gan tại bệnh viện Vạn Hạnh

Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi
Đánh giá chức năng gan qua các xét nghiệm như đo hoạt độ ALT (GPT), đo hoạt độ AST (GOT), đo hoạt độ GGT (Gama Glutamyl Transferase), định lượng Bilirubin toàn phần
Tầm soát nhiễm virus viêm gan B, C qua xét nghiệm HBs Ag test nhanh và xét nghiệm Anti HCV miễn dịch tự động
Tầm soát ung thư gan qua xét nghiệm định lượng AFP (Alpha Fetoproteine), AFP-L3 và DCP
Tầm soát u gan bằng siêu âm ổ bụng (tổng quát) xơ gan
Ngoài ra tại Vạn Hạnh có thể ứng dụng CT scan ổ bụng có cản quang hoặc MRI ổ bụng có cản từ giúp chẩn đoán xác định ung thư gan
(theo Bs CKI TRẦN MINH KHÔI BVDK Vạn Hạnh)